Poznaj rodzaje i przyczyny tej choroby, jej objawy i dowiedz się, jak je złagodzić.

Zapalenie błędnika może pojawić się szybko, niekiedy w mgnieniu oka. Wpływa ono na słuch, a czasami nawet na wzrok. Zapalenie błędnika może wywoływać zawroty głowy, utrudniać utrzymanie równowagi i powodować mdłości. Utrudnia ono przemieszczanie się – a nawet chodzenie po linii prostej.

Na szczęście jest to zwykle stan przejściowy, a długotrwałe skutki (takie jak utrata słuchu) występują na ogół rzadko. Niemniej im więcej wiesz o tej chorobie, tym łatwiej będzie Ci się z nią zmierzyć i ją leczyć.
Poniżej zamieszczono niektóre najczęściej zadawane pytania dotyczące zapalenia błędnika i infekcji, które ją wywołują, które poruszają kwestie dotyczące objawów, leczenia i terapii, konsekwencji oraz skutków tej choroby, i nie tylko.

Czym jest zapalenie błędnika?

Zapalenie błędnika to stan chorobowy spowodowany infekcją ucha środkowego lub wewnętrznego.

Zaczyna się ono od zapalenia nerwu przedsionkowego. W uchu wewnętrznym znajdują się dwa takie nerwy, które wysyłają sygnały do mózgu. Sygnały te wpływają na równowagę, kontrolę nad ciałem i na to, jak poruszasz się w swoim otoczeniu.
Błędnik znajduje się w uchu wewnętrznym i zawiera zestaw delikatnych kanałów, przewodów i woreczków, które są wypełnione płynem. Płyn ten porusza się razem z Twoją głową; dzięki temu błędnik może informować mózg, gdzie się znajdujesz i jak się poruszasz. Przewody błędnika są połączone ze ślimakiem, który znajduje się w pobliżu błony bębenkowej. Wysyła on sygnały fal dźwiękowych do mózgu, który interpretuje to, co słyszysz.

Kiedy dochodzi do infekcji ucha środkowego, kanały w układzie przedsionkowym ulegają zapaleniu, co może wpływać na oba zestawy sygnałów – czyli ruch i dźwięk.

Utrata równowagi występuje w sytuacji, gdy jedno ucho wysyła do mózgu sygnały, które są inne niż te płynące z przeciwległego ucha. Ta dezorientacja powoduje zawroty głowy, zwłaszcza przy gwałtownych ruchach głową. Podczas zapalenia błędnika często występują również bóle i zawroty głowy – uczucie poruszania się, nawet gdy stoisz w miejscu.

Jakie są objawy zapalenia błędnika?

Zapalenia błędnika i nerwu przedsionkowego są zazwyczaj krótkotrwałe, a ich objawy ustępują po kilku tygodniach. Czasami jednak utrzymują się dłużej.

Zapalenia nerwu przedsionkowego zdarzają się częściej, ale objawy zapalenia wirusowego ucha wewnętrznego są podobne do objawów zapalenia błędnika. Obie choroby mogą powodować zawroty głowy i złe samopoczucie. Co do zasady, zapalenie nerwu przedsionkowego zakłóca równowagę i ruch, podczas gdy zapalenie błędnika wpływa na równowagę i słuch.

Najczęstszymi objawami są utrata słuchu, ciśnienie i ból wewnątrz uszu, wysięk z ucha, trudności w skupieniu uwagi, łagodne bóle głowy, uczucie omdlenia, niewyraźne widzenie, trudności z utrzymaniem lub utrata równowagi, zmiana sposobu chodzenia i zawroty głowy. Samo chodzenie w linii prostej może być niewiarygodnym wyzwaniem. Niektórzy ludzie nie potrafią utrzymać się w pozycji pionowej. Inni natomiast mdleją.

Objawom tym często towarzyszą gorączka (spowodowana infekcją), nudności i wymioty (spowodowane zawrotami głowy), ogólne złe samopoczucie oraz szumy uszne. 

Gdy wiele z tych objawów pojawia się jednocześnie, wiele osób doświadcza także ataków paniki.
 

Czym jest zapalenie błędnika?

Zapalenie błędnika jest spowodowane infekcją wirusową lub bakteryjną, która rozprzestrzenia się do ucha. Może być spowodowana infekcją wirusową w nosie, jamie ustnej, klatce piersiowej i górnych drogach oddechowych. Nie jest ono zaraźliwe - nie można się nim zarazić ani przekazać go dalej. Może ono jednak pojawić się w następstwie przeziębienia lub grypy, które są zaraźliwe.
 
Z pewnością czynnikiem sprzyjającym jest wiek. Większość przypadków wirusowego zapalenia błędnika występuje u osób dorosłych w wieku 30-60 lat. Zapalenie błędnika może jednak wystąpić w każdym wieku. Problem ten dotyczy w równym stopniu mężczyzn i kobiet.
Palenie tytoniu, alkohol i stres również mogą zwiększyć podatność na zachorowanie. Osoby z chorobami autoimmunologicznymi również częściej doświadczają tego problemu.

Czy zapalenie błędnika jest powodem do zmartwień?

Dobra wiadomość jest taka, że zapalenie błędnika zazwyczaj nie nawraca.

Mimo tego, że objawy tej choroby mogą być przez kilka dni dość intensywne, rzadko przeradza się ona w stan przewlekły, a u większości osób słuch i równowaga szybko powracają do normy.

Co więcej, większość ludzi może leczyć tę chorobę w warunkach domowych. Jeśli więc odpoczniesz w łóżku przez kilka dni – gdy choroba jest we wczesnym stadium – najgorsze objawy miną samoistnie, wraz ze stresem występującym podczas zapalenia błędnika.

Niemniej jeśli jednak zignorujesz objawy wirusowego zapalenia błędnika, może dojść do powikłań i długotrwałych konsekwencji. Jednak nawet w takich sytuacjach występują one dość rzadko. W sporadycznych przypadkach zapalenie błędnika prowadzi do uszkodzenia słuchu. Jeśli dojdzie do uszkodzenia ślimaka, może być konieczne wszczepienie implantu ślimakowego.

Trwały ubytek słuchu występuje częściej w wyniku pokrewnego schorzenia – bakteryjnego zapalenia błędnika. Jest to zupełnie inna choroba, niż wirusowe zapalenie błędnika i musi być leczona antybiotykami.

Niektórzy odczuwają zawroty głowy przez lata. Choroba ta jest zwana przewlekłym zapaleniem błędnika. (Krótkotrwała odmiana tej choroby jest zwana ostrym zapaleniem błędnika).

Czy można uniknąć zapalenia błędnika?

Zapalenie błędnika to skutek infekcji wirusowej, jak przeziębienie czy grypa. Nie można zapobiec mu w stu procentach. Przyczyny zapalenia błędnika są zbyt powszechne.

Kiedy należy skontaktować się z lekarzem w przypadku zapalenia błędnika?

Jeśli odczuwasz objawy zapalenia błędnika, udaj się do lekarza, aby określić faktyczne przyczyny tych objawów. Jak wspomnieliśmy, istnieje kilka różnych rodzajów zapalenia oraz powiązanych z nim schorzeń.

Objawy mogą ponadto pojawić się nagle, więc im wcześniej zgłosisz się do lekarza, tym lepiej.

Z pewnością należy zadzwonić do lekarza i umówić się na wizytę, jeśli objawy nie ustąpią w ciągu kilku dni, nasilą się lub wystąpią nowe.
Jeśli obudzisz się i doświadczysz jakiejkolwiek formy utraty słuchu, natychmiast udaj się do lekarza. Może być również konieczna wizyta u laryngologa.

Poważniejsze objawy są przesłanką do zasięgnięcia natychmiastowej pomocy medycznej. Skontaktuj się z lekarzem, gdy widzisz podwójnie, masz gorączkę i odczuwasz osłabienie, bądź występują omdlenia i drgawki. Objawy te mogą być powiązane z innymi chorobami.
idősebb úrnak fáj a feje

Jak leczy się zapalenie błędnika?

Zapalenie błędnika najczęściej leczy się połączeniem lekarstw, odpoczynku i ćwiczeń. 

Czas również jest dobrym lekarstwem. Objawy zwykle ustępują w ciągu 1-6 tygodni, a wiele osób odzyskuje pełną sprawność w ciągu dwóch miesięcy.

Lekarz przepisze ci leki na zapalenie błędnika, środek przeciwzapalny, a także, być może kortyzon. Konieczne może być przyjmowanie w domu takich leków jak środki przeciw chorobie lokomocyjnej, środki uspokajające czy antyhistaminy.

Należy dużo wypoczywać, ale pomocne będą również specjalne ćwiczenia i zabiegi rehabilitacyjne. Taka terapia jest zwykle prowadzona przez specjalistę, na przykład fizjoterapeutę. Często obejmuje ona ćwiczenia ukierunkowane na ruch oczu, koordynację, równowagę i siłę.

Co pomaga na zapalenie błędnika?

Zapalenie błędnika mija samoistnie z czasem. Objawy można samemu złagodzić stosując kilka prostych metod.
  • Unikaj gwałtownych ruchów.
  • Staraj skupiać się na stałych, nieruchomych obiektach. Staraj się nie ruszać głowy z boku na bok.
  • Unikaj jasnego światła i przytłaczającego hałasu.
  • Pamiętaj, że migoczące światła (w tym telewizory) mogą sprawiać ci dyskomfort.
  • Unikaj wysokości (w tym wchodzenia na drabiny).
  • Jeśli czujesz się nieswojo, usiądź, zamknij oczy i nie ruszaj się przez chwilę.
  • Unikaj prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn.
  • Pozbieraj z podłogi przedmioty, o które możesz się potknąć.
  • Zmniejsz zagrożenie poślizgnięcia się w łazience.
  • Jeśli czujesz zawroty głowy, połóż się w ciemnym pomieszczeniu i zamknij oczy.
  • Przyjmuj dużo płynów i wypoczywaj. Przemęczenie tylko wzmocni twoje objawy.
  • Unikaj alkoholu. Spowoduje on pogorszenie się objawów.
  • Unikaj podróżowania samolotem. Możesz odczuwać dodatkowy dyskomfort w efekcie zmian ciśnienia.
  • Wróć do spacerów tak szybko, jak możesz. Aktywność fizyczna najlepszym lekarstwem. 
  • Zacznij od krótkich odcinków i najlepiej zabierz ze sobą kogoś, kto będzie cię wspierać.
  • Nie próbuj jednak poruszać się zbyt szybko. Możesz stracić równowagę.
  • Staraj się koncentrować na jednej rzeczy, zamiast rozglądać dookoła.
  • Noś ze sobą okulary przeciwsłoneczne.

Czym zapalenie błędnika jest chorobą powracającą?

Większość ludzi po zapaleniu błędnika w pełni powraca do zdrowia, choć nierzadko trwa to kilka tygodni, a czasem nawet miesięcy. 

Niektórzy doświadczają nawrotów choroby, jednak w większości przypadków występuje ona w znacznie łagodniejszej formie. Wiele osób doświadcza łagodnych zawrotów głowy przy potrząsaniu głową. Zawroty głowy mogą również wystąpić w wielu trudnych sytuacjach i środowiskach.

Rehabilitacja jest generalnie najlepszym sposobem na poprawę tego stanu.