Czym jest terapia logopedyczna?

Terapia mowy to metoda leczenia, której celem jest ocena i pomoc osobom cierpiącym na zaburzenia mowy i problemy z komunikacją. Specjalistami prowadzącymi te terapie są patolodzy mowy (SLP), często nazywani logopedami, którzy pracują w dziedzinie patologii mowy. Zadaniem terapeutów mowy i języka jest ocena i leczenie zaburzeń głosu, zaburzeń połykania i problemów z komunikacją. 

Terapeuci mowy używają różnych technik, by poprawić twoją zdolność do komunikowania się. Niektóre z tych metod to interwencyjne zajęcia językowe, terapia artykulacji i wiele innych. W zależności od rodzaju problemu, jaki masz, terapeuta zdecyduje, która technika przyniesie najlepsze efekty. 

Warto wspomnieć, że podczas gdy niektóre zaburzenia mowy rozwijają się w dzieciństwie, inne mogą wystąpić w późniejszym okresie życia - w wieku dorosłym - z powodu choroby lub urazu mózgu. 

Kto potrzebuje terapii logopedycznej?

Wiele osób może skorzystać z terapii logopedycznej. Oto lista najczęstszych dolegliwości, w których mogą pomóc patolodzy mowy. 
Zaburzenia poznawczo-komunikacyjne
Według definicji American Speech-Language-Hearing Association (ASHA) zaburzenia poznawczo-komunikacyjne charakteryzują się trudnościami w jakimkolwiek aspekcie komunikacji, na który wpływ mają zakłócenia w procesie poznawczym. Mówiąc prościej, osoby z tym zaburzeniem mają problemy z porozumiewaniem się z powodu uszkodzenia tej części mózgu, która kontroluje ich zdolność do myślenia. Zaburzenia te mogą objawiać się na wiele sposobów, np. problemy z pamięcią, rozwiązywaniem problemów, mówieniem czy słuchaniem.
Zaburzenia artykulacji
Osoby cierpiące na zaburzenia artykulacji mają prawdziwe problemy z prawidłowym kształtowaniem niektórych dźwięków w słowach. Jednym ze sposobów na określenie, czy dziecko cierpi na tę przypadłość, jest szukanie opuszczonych, zamienionych lub zniekształconych głosek w wyrazach. 
Zaburzenia receptywne
Jeśli zdiagnozowano u ciebie zaburzenia języka receptywnego, rozumiesz, jak frustrujący może być ten stan. Osoby z tą diagnozą mają trudności ze zrozumieniem i przetwarzaniem tego, co mówią inni. Życie z zaburzeniami receptywnymi może być szczególnie kłopotliwe, bo może izolować cię od innych. Ponieważ nie rozumiesz, co się do ciebie mówi, łatwo jest stracić koncentrację i skupienie, kiedy inni do ciebie mówią. Może też ucierpieć twoje słownictwo. 

Zarówno autyzm, jak i ubytek słuchu mogą prowadzić do rozwoju zaburzeń języka receptywnego. 
Zaburzenia ekspresyjne
W przeciwieństwie do zaburzeń receptywnych, osoby cierpiące na ekspresyjne zaburzenia językowe mają trudności z wyrażaniem siebie w sposób werbalny. Nieprawidłowe formułowanie zdań i używanie niewłaściwego czasu trwania czasownika są oznakami tego zaburzenia. Z zaburzeniem tym związany jest ubytek słuchu i zespół Downa. 

Kto jeszcze może skorzystać z terapii logopedycznej?

Jak widzisz, z terapii logopedycznej mogą korzystać osoby z wieloma różnymi problemami komunikacyjnymi i językowymi. Inne schorzenia, które prawdopodobnie wymagają pomocy logopedy to: 
  • zaburzenia rezonansu
  • zaburzenia płynności
  • afazja
  • dyzartria

Jak działa terapia logopedyczna?

Choć istnieją znaczące różnice w sposobie prowadzenia terapii logopedycznej z dorosłymi i dziećmi, w obu przypadkach pierwszym krokiem jest ocena rodzaju zaburzenia językowego przez logopedę. Kiedy diagnoza zostanie postawiona, terapeuta proponuje najlepszy sposób leczenia. 

W przypadku dzieci terapia może odbywać się w klasie, w małej grupie lub jeden na jeden. W oparciu o konkretne zaburzenie SLP zaleca najlepsze zajęcia i ćwiczenia, które pomogą poprawić stan dziecka. 
W przypadku dorosłych pacjentów ćwiczenia logopedyczne najczęściej koncentrują się na poprawie komunikacji poznawczej, funkcji połykania, języka i mowy. Niektóre ćwiczenia, które mogą być zalecane przez logopedów, to ćwiczenia pamięci, taktyka konwersacyjna i ćwiczenia wzmacniające mięśnie jamy ustnej. 

Jak długo powinna trwać terapia logopedyczna, aby przyniosła efekty?

Nie ma określonej ilości czasu, który jest powszechnie zalecany. Czas trwania terapii zależy od różnych czynników. Na przykład od wieku, stopnia nasilenia zaburzeń mowy i choroby podstawowej. 

Niektórzy widzą rezultaty po dość krótkim czasie, inni mogą potrzebować terapii logopedycznej przez lata. 

Czy terapia logopedyczna działa?

I znów nie ma tu żadnej ogólnej zasady. Niektórzy ludzie doświadczają szybkiej poprawy, u innych zmiany są marginalne. Ponownie, w dużej mierze zależy to od stopnia nasilenia zaburzeń i od tego, jak dobrze radzimy sobie z chorobami leżącymi u ich podłoża. Zazwyczaj jednak najlepiej jest rozpocząć terapię logopedyczną jak najwcześniej, by uzyskać zauważalną poprawę w komunikacji. 
Informacje zawarte w tym artykule służą wyłącznie celom edukacyjnym i informacyjnym. Nie powinieneś używać tych informacji jako substytutu ani zastępstwa profesjonalnej porady medycznej. Jeśli masz jakiekolwiek pytania dotyczące swojego zdrowia, zawsze powinieneś skonsultować się z lekarzem lub innym specjalistą.