Jak słyszą różne zwierzęta?

Czy wiesz, że przeciętnie człowiek może wykrywać dźwięki w zakresie częstotliwości pomiędzy 20 herców (niska częstotliwość) a 20,000 herców (wysoka częstotliwość)? Co ciekawe, niemowlęta słyszą częstotliwości nawet nieco wyższe niż 20 000 Hz, ale z wiekiem tracą część tej wrażliwości na wysokie częstotliwości. Mimo że potrafimy wykrywać dźwięki w stosunkowo szerokim zakresie, zobaczysz, że jest on dość wąski w porównaniu z zakresem słyszenia niektórych gatunków zwierząt. Ponadto jesteśmy najbardziej wrażliwi na dźwięki o częstotliwości około 3 000 Hz. 

Nie wszystkie ssaki mają zdolność słyszenia w tym samym zakresie częstotliwości. Na przykład większość małych ssaków jest wrażliwa na bardzo wysokie częstotliwości, ale nie na niskie. Na przykład niektóre gatunki nietoperzy są wrażliwe na dźwięki o częstotliwości nawet 200 kHz, ale ich dolna granica to około 20 kHz.

Czy masz zwierzę domowe? Czy kiedykolwiek zauważyłeś, jak bardzo są one wrażliwe na nagłe dźwięki? Podobnie jak dzikie zwierzęta, koty i psy zachowały swój wrażliwy słuch, który pomaga im unikać niebezpieczeństw. Jeśli zastanawiasz się, czy koty i psy mają bardziej rozwinięty słuch niż ludzie, to wydaje się, że tak. Zakres dźwięków, które są w stanie usłyszeć w porównaniu z ludźmi, jest z pewnością imponujący. 

Słuch kotów i psów obejmuje zakres od około 20 Hz do 60 000 Hz (60 kHz) - co w zadziwiający sposób pozwala im słyszeć nawet ultradźwięki całkowicie niesłyszalne dla człowieka! Inne zwierzęta, takie jak delfiny, nietoperze i słonie, słyszą jeszcze wyższe częstotliwości - zajmiemy się nimi w dalszej części artykułu. Oprócz dźwięków o wysokiej częstotliwości psy i koty słyszą także dźwięki znacznie bardziej odległe niż ludzie.

Uszy psów są bardziej wrażliwe niż u ludzi, ale nie tak bardzo jak u kotów. Psy są jednak doskonałe w odnajdywaniu źródeł dźwięku i skupianiu na nich uwagi dzięki wysoko rozwiniętym mięśniom uszu. 

Ucho zewnętrzne kota, znane też jako małżowina uszna, jest wyprostowane i ma kształt stożka. Pełni ono podwójną funkcję - wychwytuje dźwięk i wzmacnia fale dźwiękowe. Ucho kota może wzmocnić fale dźwiękowe dwa do trzech razy dla częstotliwości pomiędzy 2 000 a 6 000 herców (Hz). Uszy kota pozwalają mu słyszeć dźwięki o wysokiej częstotliwości nawet z odległości 50 metrów. W związku z tym niektórzy eksperci uważają, że puszczanie głośnej muzyki w pobliżu kotów może uszkodzić ich układ słuchowy. 

Dzięki 30 zestawom mięśni w uchu zewnętrznym kota małżowina uszna może obracać się nawet o 180 stopni. Małżowina uszna psa jest również bardzo wyprostowana i ruchoma, co pomaga psu lokalizować dźwięki poprzez poruszanie uszami.

Ale koty i psy to tylko wierzchołek góry lodowej. Jest wielu innych przedstawicieli królestwa zwierząt z jeszcze bardziej imponującymi systemami słuchowymi.

Słonie, dzięki swoim ogromnym uszom, mają imponujące zdolności słuchowe. Ze względu na to, jak zbudowane są ich uszy i przewody słuchowe, mogą odbierać fale infradźwiękowe o częstotliwościach znacznie przekraczających te, które słyszy człowiek. W praktyce ta wysoka czułość pozwala im słyszeć nawet ruch chmur i to, kiedy zbierają się chmury deszczowe. 

Zadziwiające jest to, że słonie potrafią komunikować się na duże odległości. Uderzając stopami o ziemię, wywołują silne, ale ledwo słyszalne wibracje, które inne słonie mogą odbierać z odległości wielu kilometrów dzięki zakończeniom nerwowym w stopach i kostkach słuchowych. 

Nietoperze mają fascynującą zdolność poruszania się w ciemności, jak żadne inne zwierzęta. Używając echolokacji, mogą znaleźć swoją ofiarę w najciemniejszych godzinach nocy. Jak to robią? Wydają dźwięki o wysokiej częstotliwości, które z kolei odbijają się od wszystkiego w ich otoczeniu i wracają do uszu nietoperza. W zasadzie używają echa do tworzenia mapy swojego otoczenia, dzięki czemu ciemność staje się zupełnie nieistotna.

Inną fascynującą cechą nietoperzy jest to, że ich system słuchowy wydaje się rozciągać na włoski na skrzydłach. W rezultacie ich skrzydła, pokryte włoskami Merkela, są bardzo wrażliwe na ruchy powietrza, co pozwala im zauważać obiekty zbliżające się podczas lotu i przesyłać te informacje do mózgu w celu ich przetworzenia. Oznacza to, że słuch nietoperzy jest znacznie bardziej rozwinięty niż słuch ludzi. Słyszą one nie tylko uszami, ale także włoskami na skrzydłach. 

Jak się poruszają? Po pierwsze, wytwarzają impulsy dźwiękowe z czoła, kierując te unikalne dźwięki na swój cel. Kiedy dźwięki się odbijają, szczęka delfina odbiera je, a następnie nerwy słuchowe przesyłają je do mózgu. Jedną z najbardziej znaczących różnic między słuchem delfinów i zwierząt lądowych jest to, że uszy delfinów - otwory z boku głowy - nie odgrywają kluczowej roli w ich systemie słuchowym.